Cách mạng dù Hồng Kông đã lan sang Ma-Cau

Năm 1999, khi nhận lại nhượng địa Ma-Cau từ Bồ Đào Nha, chính quyền Cộng sản Trung quốc cũng long trọng cam kết để cho Ma-Cau được hưởng chính sách ‘‘Một quốc gia, hai chế độ’’ như Hồng Kông. Mặc dù Ma-Cau không phải là trung tâm kinh tế đứng hàng đầu Á châu như Hồng Kông, nhưng nó đã đem lại cho Trung quốc nhiều ngoại tệ bởi các sòng bài Casino. Vì Ma-Cau quá nhỏ, diện tích chừng 28,6 cây số vuông với dân số 620.000 người nên không lo lắng nhiều về chuyện dân Hoa lục tràn sang định cư như Hồng Kông. Tuy nhiên về đời sống tinh thần thì người dân Ma-Cau bất mãn ra mặt bởi nhà nước Bắc Kinh không nghiêm chỉnh thực hiện chính sách một quốc gia hai chế độ như đã cam kết. Một chuyện mà truyền thông thế giới không đề cập đến hoặc chỉ đưa tin phớt qua đó là vào tháng 5 năm nay đã có 20 ngàn người dân Ma-Cau xuống đường biểu tình phản đối chính sách quá ưu đãi đối với lãnh đạo cũng như các quan chức cao cấp ở đặc khu hành chánh này. Vì cuộc biểu tình này không trực tiếp chống đối Bắc Kinh nên chẳng ai bị bắt, tuy nhiên cảnh sát Ma-Cau vẫn được lịnh sử dụng lựu đạn cay để giải tán.

Giống như Hồng Kông, không phải ai người dân Ma-Cau nào cũng có thể nạp đơn ra tranh cử vào chức vụ Chưỏng quản đặc khu hành chánh, muốn ra thì phải được sự giới thiệu của Ủy ban Bầu cử gồm Đại diện các ngành nghề (một loại như Mặt trận Tổ quốc ở Việt Nam) và được sự chấp thuận của Bắc Kinh, người dân chỉ được bầu một người trong danh sách ứng viên đó mà thôi. Cách thức bầu cử này loại ngay từ đầu những ứng viên nào không thân Bắc Kinh. Hai kỳ bầu cử trước, người dân Ma-Cau tuy rất bất mãn nhưng đành cúi đầu cam chịu, nhưng kỳ bầu cử lần thứ ba vừa qua những nhà hoạt động dân chủ ở Ma-Cau bắt đầu lên tiếng phản đối theo kiểu người dân Hồng Kông. Ngày 31/08/2014 trong khi chính quyền Ma-Cau tổ chức bầu cử thì những nhà hoạt động dân chủ cũng lập ra 5 địa điểm và một trang mạng Internet để trưng cầu dân ý cử tri

Ngày 1 tháng 9, trong lúc Ủy ban Bầu cử Ma-Cau công bố cho biết là ông Miên Thế An tái đắc cử với 96% tổng số phiếu, thì kết quả trưng cầu dân ý lại ngược hẳn với 89% bất tín nhiệm ông Miên Thế An, ngoài ra 95% cử tri muốn có tự do bầu cử vào lần tới. Những người tổ chức trưng cầu dân ý không hề dấu tên vì cho rằng luật ở Ma-Cau không cấm chuyện đó, thế nhưng tân chính quyền của ông Miên đã tìm cách bắt hết những ai ra mặt chống đối ông ta bằng những tội danh khác chẳng hạn như trốn thuế hay làm ăn không có môn bài…

Cuối tháng 9 vừa qua, nhiều nhà hoạt động dân chủ ở Ma-Cau đã sang Hồng Kông học hỏi kinh nghiệm tổ chức biểu tình bất bạo động để đòi tự do bầu cử và dự định sẽ xuống đường biểu tình vào ngày 20 tháng 12 năm 2014 đúng 15 năm Bồ Đào Nha trao trả nhượng địa Ma-Cau lại cho Trung quốc. Tô Gia Hào (25 tuổi), Chủ tịch Tổng hội sinh viên Ma-Cau, mỗi lần kêu gọi mọi người xuống đường biểu tình đều phát biểu rằng: Tự do dân chủ không phải từ trên trời rơi xuống, muốn có thì phải đấu tranh và lẽ đương nhiên là đấu tranh bằng phuơng pháp bất bạo động. Chúng ta phải tận dụng tối đa các phương tiện thông tin hiện đại và xã hội dân sự.

Theo các nhà hoạt động xã hội thì có nhận xét rằng kinh tế Ma-Cau chủ yếu dựa vào các sòng bài Casino, năm 2013 tư bản đỏ ở Hoa lục sang đây đánh bài đông nên thu nhập của các sòng bạc tăng 18,6% thế nhưng lưong bổng của người dân Ma-Cau không tăng, trong khi đó thì vật giá, chi phí y tế thì ngày càng đắt nên rất nhiều người bất mãn bởi vậy khi nghe có biểu tình chống bất công xã hội là nhiều người muốn tham gia

Về phần các bình luận gia về tình hình Ma-Cau thì lực lượng dân chủ ở đây không mạnh và đông đảo như Hồng Kông thế nhưng trong thời gian vài năm trở lại đây đang lớn mạnh dần, những người tổ chức biểu tình vào tháng 5 vừa rồi dự trù nếu có khoảng 4000 người tham gia là đã quá thành công, thế mà con số đông gấp 5 lần. Cuộc trưng cầu dân ý cuối tháng 8 cũng đã thu hút được 1/4 cử tri, một điều mà chính quyền Ma-Cau lẫn Bắc Kinh không sao dự đoán nổi và rõ ràng là những cuộc biểu tình ở Hồng Kông đã và đang ảnh hưởng đến cách suy nghĩ của thanh niên, sinh viên Ma-Cau. Nhiều người cho rằng Hồng Kông và Ma-Cau là một phần lãnh thổ của Trung quốc nên làm sao đấu tranh đòi tự do dân chủ trước một chế độ độc tài cộng sản Trung quốc được, nghĩ như vậy là không đúng, chính những cuộc biểu tình ở Hồng Kông và bây giờ có thêm Ma-Cau sẽ châm ngòi cho phong trào dân chủ ở Hoa lục, đây là điều mà chế độ Cộng sản Trung quốc lo sợ.