Bước kế tiếp cho TPP là gì?

29/10/2015

Trong lịch sử chỉ có một vài mốc điểm để các nhà hoạch định chính sách và giới lập pháp có cơ hội định đoạt tương lai cho nền kinh tế được tốt hơn. TPP có tiềm năng trở thành một trong những mốc điểm đó. Hiệp ước này được kết thúc vào đầu tháng Mười, sẽ đem lại hơn 40 phần trăm kinh tế toàn cầu và 12 quốc gia trong vành đai Thái Bình Dương. Như thế TPP chẳng những lập ra một tiêu chuẩn vàng son cho thương mãi, nó còn trở thành một lực đẩy cho tương lai kinh tế toàn cầu.

Hiệp ước TPP hiện thời là một trong những thỏa thuận giao dịch toàn diện nhất trong lịch sử và là kết quả của tiến trình làm việc hợp tác giữa 12 quốc gia. Hiệp ước này loại bỏ thuế quan và những luật lệ trùng dụng ngăn cản giao dịch. Cạnh đó, nó thiết lập các tiêu chuẩn hỗ tương cho mọi thứ từ luật lệ lao động và tiêu chuẩn môi sinh, đến cách sản xuất thịt bò như thế nào. Khi cắt đứt các thủ tục hành chính quan liêu, TPP sẽ tạo dễ dàng hơn cho các doanh nghiệp nhảy vào thị trường quốc tế. Các lợi ích này sẽ tác động đến toàn thể các doanh nghiệp từ đại công ty đa quốc gia cho đến các doanh nghiệp cỡ trung và cỡ nhỏ. Hiệp ước có nguyên cả một chương để bảo đảm là các doanh nghiệp nhỏ và trung cấp sẽ được hưởng lợi trong môi trường giao dịch mới.

Với hiệp ước 12 quốc gia thỏa thuận xong, vẫn còn nhiều rào cản trước khi TPP có hiệu lực. Mỗi quốc gia thành viên phải thông qua hiệp ước này theo tiến trình phê chuẩn nội bộ. Về vụ này thì Hoa Kỳ sẽ là một tác nhân quan trọng. Quốc Hội Hoa Kỳ, vốn phân chia theo lằn ranh đảng phái, phải phê chuẩn hiệp ước này trước khi cuộc bầu cử tổng thống mới ào tới. Theo thời gian TPP sẽ càng ngày càng bị chính trị hóa và càng khó mà được phê chuẩn. Điều này sẽ gây nguy hại cho hiệp ước nói chung. Nếu Quốc Hội Hoa Kỳ không chịu thông qua hiệp ước thì các quốc gia cũng có khuynh hướng tương tự. Do đó thời gian là mấu chốt quan trọng.

TPP dự phóng sẽ tạo ra nhiều lợi lộc kinh tế cho các thành viên và cho nền kinh tế toàn cầu nói chung. Viện Nghiên Cứu Peterson gần đây ước lượng là tác động toàn cầu của hiệp ước sẽ tạo ra thêm $300 tỉ đô la hàng năm cho đến 2025. Đối với Hoa Kỳ có nghĩa là thêm được $123.5 tỉ đô la xuất khẩu mỗi năm cho đến 2025. Đối với Việt Nam, hiệp ước có thể đẩy mức tăng trưởng lên đến 11 phần trăm trong thập niên kế. Trong lúc mà kinh tế toàn cầu có chỉ dấu chậm lại, TPP sẽ là cách hữu hiệu cho 12 quốc gia thành viên giữ được lợi thế kinh tế.

Hoàng Thuyên lược dịch