Luật sư Đỗ Phủ nói về quy chế unincorporated association

LGT: Chân Trời Mới Media đã phỏng vấn Luật sư Đỗ Phủ để giúp soi sáng vấn đề ông Nguyễn Thanh Tú đã mạo danh đăng ký tên là Đảng Việt Tân tại tiểu bang California và còn cấm Đảng Việt Tân cũng như các cơ quan truyền thông báo chí không được dùng tên này.

CTM Media: Xin Luật sư cho biết với quy chế “unincorporated association” (tạm dịch là các hội đoàn không đăng ký pháp nhân) thì Đảng Việt Tân có đang hoạt động hợp pháp tại Hoa Kỳ hay không?

LS Đỗ Phủ: Quy chế unincorporated association hoàn toàn hợp pháp tại Hoa Kỳ. Vấn đề khác biệt là với unincorporated association các thành viên không chịu trách nhiệm chung mà các cá nhân sẽ chịu trách nhiệm riêng. Mục đích của việc lập hội là đem lại một số lợi ích nào đó cho công cộng, và không tính đến chuyện lợi nhuận, do đó các thành viên hình thành một hội đoàn bất vụ lợi không đăng ký pháp nhân (unincorporated nonprofit association).

Người ta thành lập nonprofit unincorporated association rất nhiều mà không nhận ra. Lấy thí dụ: nếu bạn và hàng xóm tụ họp lại để gây quỹ giúp cho thư viện địa phương hoạt động, tức là bạn đã thành lập một unincorporated nonprofit association. Các hội đoàn liên quan đến công đoàn, môi trường tại Hoa Kỳ thường có những unincorporated association.

Mỗi tiểu bang thường có những luật riêng về unincorporated assocation. Thông thường mục đích là ngắn hạn, chẳng hạn như tranh đấu cho một mục đích hoặc quyền lợi nào đó. Điểm bất lợi lớn nhất của unincorporated nonprofit association, và cũng là lý do mà các tổ chức bất vụ lợi thường chọn đăng ký bất vụ lợi (nonprofit corporation) là nó không có sự hiện hữu pháp lý tách biệt với thành viên. Vì vậy thành viên thông thường có thể chịu trách nhiệm liên đới về nợ nần. Một số tiểu bang, như California chẳng hạn, có định ra trách nhiệm giới hạn cho thành viên của tổ chức bất vụ lợi, nhưng nói chung không được bảo vệ chặt chẽ như quy chế nonprofit corporation.

CTM Media: Sự việc ông Nguyễn Thanh Tú đăng ký pháp nhân mặc dù biết có tổ chức với danh xưng Đảng Việt Tân, thì vi phạm luật pháp Hoa Kỳ ra sao?

LS Đỗ Phủ: Sự việc ông Nguyễn Thanh Tú đăng ký pháp nhân Việt Tân có thể đã vi phạm một số luật những tiểu bang về vấn đề tên hiệu (trade name) khi ông ta lợi dụng danh xưng Việt Tân, và khi vấn đề xử dụng tên ảnh hưởng đến quyền lợi của các thành viên của Việt Tân. Những điều thành viên của Việt Tân có thể đòi gồm có các thiệt hại về tài chánh cũng như xin tòa ngăn cấm ông ta xử dụng trade name của Việt Tân, cũng như chỉ cho phép tổ chức Việt Tân được xử dụng, nếu như chứng minh đã dùng danh xưng này trong nhiều năm qua.

CTM Media: Sự việc ông Nguyễn Thanh Tú thông báo cấm các hội đoàn và các cơ quan truyền thông không được đề cập đến danh xưng Đảng Việt Tân có giá trị như thế nào về mặt pháp lý Hoa Kỳ?

LS Đỗ Phủ: Ông Tú có đăng ký tên cũng chỉ là một giả định có thể bị bác bỏ (rebutable presumption) là tên Việt Tân trên tiểu bang mới cấp cho ông Tú xử dụng. Khi ông Tú kiện các tổ chức khác xử dụng tên Việt Tân, ông ta phải chứng minh là ông ấy đã dùng tên Việt Tân trong nhiều năm qua; vì trở lại vấn đề là, đăng ký chỉ là có rebutable presumption mà thôi. Nếu không chứng minh được, ông ấy sẽ thua kiện. Ngược lại, khi Việt Tân kiện ông Tú, nếu họ chứng minh bằng những bằng chứng đưa ra là Việt Tân đã xử dụng tên này độc quyền trong nhiều năm qua thì ông Tú phải rút lại sự đăng ký và đổi tên tổ chức của ông ta.

Tổ chức Việt Tân cũng có thể kiện ông Tú về vấn đề lợi dụng tên tuổi Việt Tân để lấy thành viên khi Việt Tân đã có nhiều thành viên trong nhiều năm qua và xin tòa ngăn cấm ông Tú tiếp tục xử dụng danh xưng Việt Tân.

CTM Media: Xin cám ơn LS Đỗ Phủ.