Câu chuyện xăng dầu và cách làm của cộng sản

Đỗ Ngà

Nếu chia đất nước làm ba miền gồm Bắc Trung Nam thì cơ cấu GDP của mỗi miền như nhau: Miền Nam chiếm 47% GDP, Miền Trung chiếm 18% GDP và Miền Bắc là 35% GDP. Theo Nikei Asia thì Miền Nam cần 45% lượng xăng dầu toàn quốc trong khi đó miền trung cần ít xăng dầu nhất. Miền Nam có tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu là nơi gần các mỏ khai thác dầu khí và cảng các cảng khu vực này đều là cảng lớn như Cảng Thị Vải – Cái Mép thuộc Bà Rịa Vũng Tàu và cảng Hiệp Phước thuộc Nhà Bè TP HCM.

Vùng có tỷ trọng dùng xăng dầu lớn nhất nước và có ưu thế phát triển ngành công nghiệp dầu khí là nơi rất tiện để đặt nơi đây một nhà máy lọc dầu. Tuy nhiên, ông Võ Văn Kiệt đã cương quyết xây dựng nhà máy lọc dầu đầu tiên của Việt Nam tại Quảng Ngãi. Đây là một hình thức quy hoạch kinh tế vùng theo kiểu “bắt cá leo cây” và nó đã tạo ra nhiều sự bất lợi trong việc giảm giá thành sản xuất cho mặt hàng năng lượng. Sau đó Việt Nam xây thêm một nhà máy lọc dầu nữa nhưng vẫn không đặt ở Bà Rịa – Vũng Tàu mà là đặt ở Nghi Sơn – Thanh Hóa. Nhà máy Nghi Sơn là nơi cung cấp xăng dầu cho các tỉnh phía Bắc.

Theo quy hoạch thì nhà máy lọc dầu Nghi Sơn mà Dung Quốc cung cấp khoảng 80% lượng xăng cho cả nước còn lại 20% là nhập xăng dầu thành phẩm. Mỗi năm Việt Nam cần 22 triệu m3 xăng dầu, như vậy hai nhà máy lọc dầu chịu trách nhiệm sản xuất 17,6 triệu m3, còn lại 4,4 triệu m3 xăng dầu được các tập đoàn nhập khẩu.

Vấn đề thiếu xăng dầu hiện nay là do nhà máy lọc dầu Nghi Sơn. Từ Tháng Giêng năm 2022 nhà máy lọc dầu này đã gặp vấn đề về nguồn cung vì thiếu tiền. Đầu quý I, nhà máy này từ chỗ hoạt động 105% công suất và giảm xuống còn 80% giữa quý và đến cuối quý I nhà náy này chỉ hoạt động 60% công suất. Đến quý II và quý III nhà máy này giảm chỉ còn khoảng từ 50 – 55% công xuất. Như vậy, mấu chốt của vấn đề thiếu hụt xăng dầu hiện nay là bởi nhà máy lọc dầu Nghi sơn giảm công suất.

Ngay quý I Nghi Sơn đã giảm công xuất thì từ đầu Quý II, Bộ Công thương đã cho tăng cường nhập xăng dầu để bù. Tuy nhiên vì bù không xuể nên đến cuối Tháng Chín đầu Tháng Mười xăng dầu thiếu hụt nghiêm trọng. Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn giảm công suất thì rõ ràng Miền Bắc phải thiếu hụt chứ tại sao phải Miền Nam? Bởi nhà máy này đặt gần miền Bắc, mục đích là nó sản xuất cho thị trường Miền Bắc? Tuy nhiên, thực tế thì Miền Nam thiếu hụt xăng dầu chứ không phải Miền Bắc. Câu hỏi là tại sao?

Nguyên nhân là, khi xăng dầu rơi vào tình trạng thiếu trước hụt sau thì Trung ương lại ưu tiên cho Miền Bắc và bỏ Miền Nam, trong khi đó Miền Nam là nơi làm ra đến 47% GDP vượt xa Miền Bắc và Miền Trung. Theo Vneconomy thì lượng xăng dầu nhập về TP HCM giảm mạnh, giảm đến 50% về sản lượng. Thay vì san sẻ xăng dầu từ Nam ra Bắc thì Trung ương lại cắt đến 50% xăng dầu nhập cho Miền Nam để cấp đủ cho Miền Bắc bỏ lại đầu tàu kinh tế cả nước gào thét kêu cứu. Để chữa lành cho vết thương ở mông, Cộng Sản đã không ngần ngại mổ da mặt trám vào mông. Đấy là cách chữa bệnh cho nền kinh tế của người Cộng Sản.

-Đỗ Ngà-

Đọc tham khảo ở phần bình luận

https://asia.nikkei.com/…/With-nothing-to-sell-Vietnam…